Bronkoskopi, akciğerin ya da daha doğru bir değişle havayolları yani bronşların içerisini gözlemlemek ve akciğer ya da hava yollarından biyopsi, balgam, yıkama sıvısı gibi materyal toplamak amacıyla yapılan endoskopik bir işlemdir.

İşlem bronkoskop adı verilen ve ucunda kamera olan yumuşak, ince, bükülebilir bir cihazın ağız ya da burundan geçirilerek havayollarına gönderilmesi ile yapılır. Cihazın kamerası ile alınan görüntü aynı anda yüksek rezolüsyonlu bir monitörden izlenir. Gerek görüldüğünde cihazın içerisinden akciğere gönderilen çok ince biyopsi pensleri yardımı ile doku örnekleri alınabilir.

Bronkoskopi nasıl yapılır? zor ve ağrılı bir işlem midir?

Bronkoskopi hastaneye yatış gerektirmeden ayaktan hastalara, genel anestezi veya sedasyonla yapılabilir.  Genel anestezi ile yapıldığında hasta uyutulur ve hiçbir rahatsızlık hissetmeden işlem yapılır. Lokal anestezi ve sedasyonla yapıldığında ise önce ağız içine lokal anestezik bir sprey sıkılarak öksürük ve öğürtü-bulantı refleksi baskılanır, hastayı sakinleştirecek ve hafif uyku verecek bir ilaç damardan yapılarak işleme geçilir. İşlem sırasında hasta kesinlikle ağrı hissetmez sadece bazı hastalarda öksürük olabilir ki bu lokal anesteziklerin kullanılması ile hemen giderilir.

Hangi durumlarda bronkoskopi yapılmasına gerek vardır?

Başta kanser olmak üzere birçok akciğer hastalığının teşhisi ve bazen tedavisi için bronkoskopi yapılır.  Hastalığınızla ilgili klinik bulgular yani sizin şikayetleriniz ve akciğer grafisi ya da tomografinizde görülen anormal durumlar değerlendirilerek bronkoskopi yapılmasına karar verilebilir. Bronkoskopi sayesinde birçok hastada akciğer kanserinin tanısı erkenden konulabilmekte ve tedavi edilebilmektedir. Yine enfeksiyon hastalıklarında bronkoskopi lavaj yapılarak hastalığın nedeni olan mikrop saptanabilir ve uygun antibiyotiklerle tedavi edilebilir.

Bronkoskopi komplikasyon riski yüksek bir işlem midir?

Bronkoskopi işlemi sırasında ya da sonrasında istenmeyen bir durum gelişmesi olasılığı son derece düşüktür. İstenmeyen durumlar ise genellikle öksürük, çok küçük miktarlarda kan tükürme gibi kolay giderilebilen şikayetlerdir. Daha ciddi yan etkiler çok nadirdir, bu nedenle bronkoskopi en güvenli tanı araçlarında biridir.

EBUS (Endobronşiyal Ultrasonografi) Nedir? Nasıl Yapılır?

2000 li yılların başlarında uygulamaya giren EBUS, göğüs hastalıkları alanında yeni bir çığır açmıştır. Geçmişte ancak büyük cerrahi işlemlerle tanı konulan birçok akciğer hastalığı bugün hastaneye yatış gerektirmeyen ve aslında bronkoskopik bir yöntem olan bu teknikle teşhis edilebilmektedir.  EBUS yönteminde bronkoskopun ucuna çok küçük bir ultrasonografi cihazı yerleştirilmiştir. Bu cihaz sayesinde işlem sırasında bronşların içerisi görülebildiği gibi bronşların dışında yer alan tümör dokusu ya da lenf bezleri de işlem sırasında görülebilmekte ve görerek çok güvenli bir şekilde bu bölgelerden biyopsi alınabilmektedir. Akciğer kanserinin tedavisinin belirlenmesi için hastalığın evresinin doğru bir şekilde ortaya konması gerekir. Evrelemenin en önemli komponenti ise kanserin göğüs içerisindeki lenf bezlerine yayılıp yayılmadığının saptanmasıdır. EBUS sayesinde hastalığın lenf bezlerine yayım yapıp yapmadığı mikroskopi düzeyde belirlenebilir. Ayrıca bronş içerisine yayılmamış kanserlerin teşhisi erken safhada konulabilir. Tanı konulan hastalarda tedavi için hastalığın akıllı ilaçlar ya da immünoterapiye uygun olup olmadığı EBUS ile alınan materyalde kolaylıkla belirlenebilir. Yine akciğer dışındaki organların göğüs içerisindeki lenf bezlerine yayılımı EBUS sayesinde ortaya konulabilir.

Kanser dışında özellikle lenf bezlerin büyümesiyle seyreden sarkoidoz, tüberküloz, lenfoma gibi hastalıkların tanısında da EBUS, büyük cerrahi girişimlere gerek kalmadan tanıya ulaşmamızı sağlar. EBUS aynı bronkoskopi gibi genel veya lokal anestezi altında uygulanabilen ortalama 15-20 dakika süren minimal invazif bir işlemdir.