Başlıca üst ve alt solunum yollarından kaynaklanan uyarıların oluşturduğu karmaşık mekanizmalarla akciğerlerdeki havanın ani ve patlayıcı şekilde boşaltılmasıdır. Öksürük refleksinin reseptörleri solunum yollarının dışında kulak, mide gibi diğer organlarda da bulunur ve bu reseptörlerin uyarılması aslında bir savunma mekanizması olan öksürüğü tetikler.

Oldukça yaygın olan ve çok fazla nedeni olan bu semptom 2 aydan uzun süre devam ettiğinde kronik öksürük adını alır ki hayat kalitesini bozan çok önemli bir klinik durumdur. Üst ve alt solunum yollarının enfeksiyonları yani gribal enfeksiyonlar, sinüzit, kulak iltihabı, zatürre gibi hastalıklar akut öksürük dediğimiz daha kısa süreli öksürüklere neden olurken, astım, reflü ve geniz akıntısı kronik öksürüğün en yaygın sebepleri arasında yer alır.  Bu 3 hastalık dışında akciğerlerin her türlü hastalığı, kalp hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, bazı tansiyon ilaçları kronik öksürük nedenleri artasında yer alır.

Sıklıkla öksürüğe neden olan akciğer hastalıkları nelerdir?

Astım, KOAH, akciğer kanseri, akciğere kaçan yabancı cisimler, zatürre, tüberküloz, bronşektazi hastalığı, akciğer fibrozisi ile seyreden hastalıklar, doğumsal akciğer hastalıkları, akciğer zarının hastalıkları kronik öksürüğe neden olabilir.

Kronik öksürük nasıl tedavi edilir?

Kronik öksürük çoğu kez tedavisi zor bir klinik tablodur. Bu tablo hasta ve yakınları için oldukça rahatsız edicidir ve yaşam kalitesini bozar. Kronik öksürüğü tedavi edebilmek için önce kronik öksürüğe neden olan hastalığın tanısının ortaya konulması gerekir. Çok detaylı bir anamnez ile, öksürüğe eşlik eden nefes darlığı, hışıltılı solunum, balgam çıkarma, geniz akıntısı, mide şikayetleri, kulak ağrısı veya akıntısı, kullanılan ilaçlar sorgulanır. Hastada veya aile bireylerinde alerjik bir hastalık olup olmadığı mutlaka sorgulanmalıdır. Yine ev ve işyeri ortamı bu ortamlarda bulunan evcil hayvanlar, rutubet, zararlı kimyasal maddeler vs. sorgulanmalıdır. Anamnez sonrası yapılacak tetkikler arasında akciğer grafisi, yetersiz kalırsa tomografi, solunum fonksiyon testleri, alerji testleri, gerekirse bronkoskopi ve bazı kan testleri yer alır. Hastayı değerlendiren hekim anamnez ve fizik muayene bulguları eşliğinde bu testleri belli bir algoritmik yaklaşımla basamak basamak yapar veya yaptırır ve elde edilen tanı doğrultusunda tedavi uygular.