Mikrobik ajanların neden olduğu akciğer hastalığıdır. Bir başka deyişle pnömoni akciğerin iltihabıdır. Akciğerlerimiz solunan hava yoluyla dış ortamla sürekli temas halindedir. Sağlıklı bir kişide dış ortamdan alınan zararlı maddeler, gazlar ve partiküller burun ve akciğerlerin temizleme mekanizmaları ile elimine edilirler ve hastalık oluşmaz. Diğer yandan içinde yaşadığımız ortamda hastalık yapma potansiyeli olan birçok mikroorganizma bulunmaktadır. Bu mikroorganizmalar akciğere geldiğinde akciğerin savunma hücreleri tarafından öldürülürler. Bağışıklık sistemini bozan hastalıklar, ilaçlar ya da dış etkiler söz konusu olduğunda, solunum yoluyla akciğere gelen bu mikroorganizmalar kolaylıkla öldürülemez ve hava kesecikleri içerisinde üreyerek hastalığı yani zatürreye neden olurlar. Bazen de bağışıklık sisteminde bir bozukluk olmasa dahi mikroorganizmanın yüksek hastalık yapma potansiyeli veya çok yoğun mikroorganizmaya maruz kalmak hastalığın ortaya çıkmasına neden olabilir. Zatürreye neden olma mikroorganizma bakteri, virüs veya mantar olabilir. Hastalığın teşhisi sırasında etkenin saptanması veya tahmin edilmesiyle uygulanacak antibiyotik tedavisi belirlenir.

Hastalığın belirtileri nelerdir?

Hastalık genellikle yüksek ateşle başlar. Ateşle birlikte başlangıçta kuru daha sonra balgamlı öksürük, hastalığın olduğu tarafta ağrı, bazen nefes darlığı, yorgunluk, halsizlik, terleme gibi semptomlar olabilir.

Hastalığın teşhisi nasıl konulur?

Teşhisi için ilk adım ayrıntılı bir sorgulama ve fizik muayenedir. Hastayı muayene eden hekim zatürreye ilişkin akciğer seslerindeki değişmeyi çoğu kez fark eder. Teşhisi kesinleştirmek için kan tetkikleri, akciğer grafisi ve bazen tomografi gerekli olabilir. Balgam kültürü ve gerekli ise bronkoskopi ile alınan lavaj sıvısında hastalığı neden olan mikrop izole edilebilir bu bize tedavinin daha sağlıklı yapılmasını sağlar.

Hastalıkla ilgili dikkat edilmesi gereken noktalar?

Özellikle sigara içen ve 50 li yaşların üzerinde olan bireylerde zatürre bazen altta yatan bir akciğer kanseri zemininde gelişir. Bu nedenle kanser riski yüksek olan bireylerde bronkoskopi yapılarak altta yatan bir kanser olup olmadığı kontrol edilmelidir.

Zatürre bazen mikrobiyal değil de solunan zararlı gaz veya partiküller nedeniyle veya özellikle yaşlı hastalarda yutma bozukluğu varsa yeme içme sırasında gıda maddelerinin akciğere kaçması ile oluşabilir. Bu durumların ayırıcı tanısının yapılması çözüm bulmak ve tedavi planlamak açısından önemlidir.

Bazı kanser ilaçları akciğer için toksik etkilere sahip olabilirler ve tedavi sırasında bağışıklık sisteminin etkilenmesi ile zatürre benzeri klinik tablolar ortaya çıkabilir. Yine bu durumunda mikrobik zatürreden ayırt edilmesi ve kanser tedavisinin buna göre yeniden düzenlenmesi gerekli olabilir.